ซองบรรจุเวชภัณฑ์ปลอดเชื้อ ทางการแพทย์

ปัจจุบันซองบรรจุเวชภัณฑ์ปลอดเชื้อที่ใช้ในทางการแพทย์นั้น มีอยู่หลากหลายแบรนด์ให้เลือก แล้วเราจะเลือกแบบไหนถึงจะได้มาตรฐาน นำมาใช้ต่อหน้าผู้รับบริการทางการแพทย์แล้วดูมีความสวยงาม สะอาด มีความน่าเชื่อถือ เพื่อส่งเสริมภาพลักษณ์และสะท้อนถึงความทันสมัยมีมาตรฐานขององค์กร

เราควรมีเกณฑ์ในการเลือกซื้อ อันดับแรก mediprosupply แนะนำ ควรเลือกซื้อซองที่มองเห็น indicator monitoring of sterilization ในซองที่ใช้บรรจุเครื่องมือแพทย์ หรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ ก่อนนำไปอบฆ่าเชื้อ แล้วนำไปใช้ทำหัตถการต่อผู้รับบริการทางการแพทย์ ในคลินิค หรือในโรงพยาบาล ตามหลัก sterile technique และควรมีคุณสมบัติที่ดี มีราคาที่เหมาะสม และความสวยงามเป็นต้น

คุณสมบัติที่ดี ของซองบรรจุเวชภัณฑ์

การเลือก ซองบรรจุเวชภัณฑ์ เนื่องจากซองบรรจุเวชภัณฑ์ถือเป็นหนึ่งวัสดุสิ้นเปลืองที่ต้องซื้อครั้งละมากๆ ดังนั้นนอกจากความสวยงาม และราคาถูกแล้ว ต้องคำนึงถึงคุณสมบัติที่ดีต่อกระบวนการการทำให้ปลอดเชื้อด้วย ได้แก่

1. ทนความร้อน
2. กันการซึมของน้ำและของเหลวได้
3. ทนต่ออุณหภูมิสูง ทนต่อความดัน ทนต่อความชื้น กล่าวคือ ทนต่อกระบวนการทำให้ปลอดเชื้อ
4. ยอมให้สารที่ทำให้ปลอดเชื้อผ่านได้ มีความคงทนไม่ขาดง่าย
5. ซองบรรจุเวชภัณฑ์ สามารถมองเห็น indicator ได้ชัดเจน
6. ไม่มีเส้นใยตกค้าง
7. การนำอุปกรณ์ออกจากห่อฉีกง่าย ไม่ทำให้เกิดการปนเปื้อน
8. มีราคาเหมาะสม

ตัวบ่งชี้ (Indicator monitoring of sterilization)

คือ การตรวจสอบกระบวนการการทำให้ปลอดเชื้อ ตามมาตรฐานในการทำให้ปลอดเชื้อ มีลักษณะเป็นแถบกระดาษที่มีสี หรือสารเคมีเคลือบไว้เป็นแนวเส้นขอบกระดาษ เมื่อผ่านกระบวนการการทำให้ปลอดเชื้อแล้วแถบกระดาษจะเปลี่ยนสี เพื่อทำให้ผู้ใช้มั่นใจและทราบว่าห่ออุปกรณ์นี้ผ่านกระบวนการทำให้ปลอดเชื้อแล้ว

ซึ่งในทางปฏิบัติ ตามสถาบันหรือศูนย์การแพทย์ทุกที่จะมีการสอนให้พนักงาน เจ้าหน้าที่ถึงวิธีดูเวชภัณฑ์ต่างๆก่อนการใช้งาน และตัวบ่งชี้นี้ก็เป็นหนึ่งในการพิจารณาก่อนการใช้เวชภัณฑ์นั้นๆ

หากพบว่าตัวบ่งชี้ หรือแถบกระดาษไม่มีการเปลี่ยนสี อาจจะเพราะถูกซ้อนทับกันทำให้ไม่ทั่วถึง จะต้องแจ้งไปยังหน่วย CSSD และต้องนำส่งเข้ากระบวนการการทำให้ปลอดเชื้อใหม่ทั้งหมด ให้ไม่เหลือเชื้อโรคอะไรมาทำร้ายผู้ป่วยนั้นเอง

ซองบรรจุเวชภัณฑ์มีลักษณะอย่างไร

ซองบรรจุเวชภัณฑ์ที่นิยม มี 2 แบบ

1.แบบขอบเรียบ

2.แบบซ้อนขอบ

วิธีใช้ซองบรรจุเวชภัณฑ์

1. เลือกกระบวนการทำให้ปลอดเชื้อให้เหมาะสมกับอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จะทำการบรรจุ ได้แก่
   • ระบบ ไอน้ำภายใต้ความดัน Autoclave (Steam)
   • ระบบ แก๊สเอทธิลีนออกไซด์ Ethylene-Oxide Gas (EO Gas)
   • ระบบ ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde)
2. เลือกซองบรรจุที่มีขนาดเหมาะสมไม่แน่นไปหรือหลวมจนเกินไป ถ้าหากขนาดซองเล็กเกินไปอาจทำให้เกิดการฉีกขาดในขณะที่เคลื่อนย้าย หรือในกระบวนการทำให้ปลอดเชื้อได้ หรือถ้าซองมีขนาดใหญ่กว่าตัวอุปกรณ์มากไปก็จะทำให้ตัวอุปกรณ์ที่บรรจุเคลื่อนที่ไปมา ตัวอุปกรณ์นั้นๆอาจจะกระแทกทำให้ซองเปิดได้ หรือซองที่ขนาดไม่เหมาะสมขณะนำไปใช้ก่อให้เกิดการปนเปื้อนได้ง่ายนั้นเอง
3. รอยปิดผนึกไม่น้อยกว่า 7-10 มิลลิเมตร และเหลือขอบจากรอยซีล
4. ตรวจสอบอุปกรณ์ที่จะบรรจุ ต้องไม่ชำรุด มีความพร้อมใช้งาน ถ้ามีความคมให้ใช้ท่อพลาสติกเล็กๆสวมปลายไว้เพื่อป้องกันการขาดของซองบรรจุเวชภัณฑ์ และเพื่อให้กระบานการทำให้ปลอดเชื้อเข้าถึง
5. การบรรจุ จะต้องเว้นที่สำหรับเปิดซอง ให้ส่วนปลายที่จะหยิบเป็นส่วนแรกที่พบเมื่อเปิดซอง มีช่องว่างระหว่างขอบมาถึงเครื่องมือ 1-1.5 นิ้ว เพราะถ้าตัวอุปกรณ์อยู่ชิดปากซองจะทำให้ปากซองปิดไม่สนิด เกิดการฉีกขาด หรือรั่วซึมได้ ถึงจะเปิดซองด้วย sterile technique ก็ง่ายต่อการเกิดการปนเปื้อน
6. ไล่อากาศก่อนปิดซอง

กระบวนการทำให้ปลอดเชื้อ (Sterilization)

การทำให้ปราศจากเชื้อ (sterilization ) คือ กระบวนการทำลายเชื้อโรค สิ่งมีชีวิต จุลินชีพ ทุกชนิดรวมถึงสปอร์ของเชื้อแบคทีเรียด้วย ยกตัวอย่างเช่น

• ระบบ ไอน้ำภายใต้ความดัน Autoclave (Steam) เป็นการทำให้อุปกรณ์ปราศจากเชื้อโดยใช้ความร้อนชื้น ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพค่อนข้างสูง
• ระบบ แก๊สเอทธิลีนออกไซด์ Ethylene-Oxide Gas (EO Gas) ที่ทำให้อุปกรณ์ที่ไม่สามารถทนความร้อน เช่น พลาสติก ที่มีจุดหลอมละลายต่ำ ให้ปราศจากเชื้อ เหมาะกับอุปกรณ์ที่อาจถูกกัดกร่อนจากไอน้ำและความชื้น แต่จะมีกระบวนการค่อนข้างซับซ้อนและมีราคาแพง
• ระบบ ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) กระบวนการ Low-temperature steam ใช้กับอุปกรณ์ที่ทนความร้อนได้ในอุณหภูมิ 70-75 องศาเซลเซียส โดยจะทำลายเชื้อจุลชีพได้อย่างกว้างขวาง แต่มีกลิ่นเหม็น เป็นต้น

Sterile Technique คืออะไร

คือ การปฏิบัติการใดๆเพื่อให้อุปกรณ์ปลอดเชื้อมากที่สุด เพื่อคงความปลอดเชื้อ ปราศจากเชื้อโรค สิ่งมีชีวิต ทุกชนิด หลีกเลี่ยง ลดโอกาส ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการทำหัตถการ จากอุปกรณ์ต่างๆ เข้าสู้ผู้รับบริการทางการแพทย์ โดยมีหลักการ อยู่ 4 ข้อ

1. การลดการปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อมภายนอก เจ้าหน้าที่ clean staff จะต้องเปลี่ยนเสื้อ อาบน้ำทำความสะอาดมาให้เรียบร้อย เปลี่ยนรองเท้าลดฝุ่นจากภายนอกพื้นที่ สวมใส่ผ้าปิดจมูกป้องกันน้ำลาย หรือสารคัดหลั่งจากตัวเจ้าหน้าที่ แอร์ clear air ปิดพัดลม ลดการเคลื่อนไหวของเจ้าหน้าที่ ลดปริมาณเจ้าหน้าที่ที่ไม่จำเป็น ไม่ขยับเคลื่อนย้ายอุปกรณ์ ระวังการจับหรือแตะอุปกรณ์ต่างๆในห้องผ่าตัด ป้องกันการปนเปื้อน และการล้างมือ เพื่อลดเชื้อแบคทีเรียต่างๆบนมือ ก่อนใส่ถุงมือ
2. การทำความสะอาดบริเวณที่ทำหัตถการ เช่นการฟอกผิว การโกนขน การกำจัดเชื้อโรคบริเวณแผล การลงน้ำยาแบบผ่านครั้งเดียว ใช้แล้วทิ้ง เป็นต้น
3. กำหนดขอบเขตการรักษา ป้องกันการปนเปื้อนจากบริเวณข้างเคียง ปกติจะมีผ้าเจาะกลาง มีการปูผ้าทับ 1-2 ชั้น จากตำแหน่งแผล หรือการไม่ใส่ถุงมือที่มีการปนเปื้อนเลือดและสารคัดหลั่งที่จะทำให้เกิดการปนเปื้อนในหัตการกระดูก ( No-touch technique )
4. sterilization ปกติจะทำความสะอาด ด้วยการเอาสิ่งสกปรกขนาดใหญ่ออก แล้วจึงบรรจุ pack ส่ง sterization ต่อไป

สรุป

ซองบรรจุเวชภัณฑ์ปลอดเชื้อที่ใช้ในทางการแพทย์ ปัจจุบันมีให้เลือกซื้อหลากหลายแบรนด์ หลายสี มีหลายขนาด นอกจากจะเลือกตัวผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ มีมาตรฐานแล้ว ยังต้องเลือกร้านจัดจำหน่ายอีกด้วย

ร้านที่เราเลือก ควรมีความน่าเชื่อถือจัดส่งสินค้าถูกต้อง มีบริการติดตามที่ดี ไม่งั้นต้องมาปวดหัวกับการที่ผลิตภัณฑ์ตัวบรรจุเวชภัณฑ์ปลอดเชื้อไม่ได้มาตรฐาน วันที่นำมาเสนองานดีไปหมด แต่ส่งงานมาอีกแบบ ไม่รับผิดชอบชิ้นงาน ดังนั้นจึงต้องเลือกร้านที่มีความน่าเชื้อถือ มีตัวตนและติดตามได้ นั้นเอง