5 สาเหตุ พบบ่อย ที่ทำให้เกิดภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร

ภาวะ เลือดออกในทางเดินอาหาร (Gastrointestinal Bleeding) คือ การมีเลือดออกจากส่วนต่าง ๆ ของระบบทางเดินอาหาร เป็นภาวะฉุกเฉินของระบบทางเดินอาหารที่พบบ่อย ซึ่งประกอบไปด้วยหลอดอาหาร (esophagus) กระเพาะอาหาร (stomach) ลำไส้เล็ก (small intestine) ลำไส้ใหญ่ (large intestine) และอวัยวะที่เกี่ยวข้อง

การมีเลือดออกนี้ อาจมาจากหลายสาเหตุ ทั้งด้วยอาการเลือดออก ที่มองเห็นได้ภายนอก (visible bleeding) และเลือดออก ที่มองเห็นไม่ได้ ภายในร่างกาย (occult bleeding) ซึ่ง mediprosupply รวบรวม สาเหตุพบบ่อย ที่ทำให้เกิดภาวะเลือดออก ในทางเดินอาหาร ดังนี้

แผลในกระเพาะอาหาร (Peptic Ulcer Disease)

แผลในกระเพาะอาหาร อาจเป็นสาเหตุ เลือดออกในทางเดินอาหาร แผลสามารถ เกิดจากการติดเชื้อ Helicobacter pylori, การใช้ยาแอสพิริน (Aspirin) หรือยาแก้ปวดอื่น ๆ หรือจากปัจจัยอื่น ๆ ที่ทำให้เกิด การทำลาย บริเวณเยื่อบุ ผนังกระเพาะอาหาร.

แผลในกระเพาะอาหาร (Peptic Ulcer Disease) เกิดจากการ ที่กระเพาะอาหาร และบาดแผลในเนื้อเยื่อบริเวณทางเดินอาหารส่วนหนึ่ง ไม่สามารถควบคุมกรด ได้อย่างเหมาะสม สาเหตุหลัก ที่เป็นต้นเหตุของแผล ในกระเพาะอาหาร คือการติดเชื้อ Helicobacter pylori (H. pylori)

ซึ่งเป็นแบคทีเรีย ที่สามารถอาศัย อยู่ในกระเพาะอาหาร และทางเดินอาหาร การติดเชื้อ H. pylori ส่วนใหญ่จะเป็นผลจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น การรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม การใช้ยาแอสพิริน การสูบบุหรี่ และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง กับระดับความเครียด หรือโรคเรื้อรังอื่น ๆ

นอกจากการติดเชื้อ H. pylori แล้ว ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารได้ เช่น การใช้ยาแอสพิริน (NSAIDs) อย่างไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) หรืออัลฟาไซด์ (Naproxen) ในปริมาณมาก หรือเป็นเวลานาน รวมถึงปัจจัยส่วนบุคคล เช่น การดื่มแอลกอฮอล์, พฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม เป็นต้น

การรักษาแผล ในกระเพาะอาหาร ขึ้นอยู่กับสาเหตุ และความรุนแรงของโรค ประเภทการรักษา สามารถรวมถึงการใช้ยา เพื่อลดกรดในกระเพาะอาหาร, การกำจัด H. pylori, และการแก้ไขพฤติกรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น การปรับปรุง สุขภาพอาหาร และการจัดการลดความเครียด

ในกรณีที่มีอาการหนัก หรือแผลในกระเพาะอาหารมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ที่ซับซ้อน การรักษาอาจแล้วแต่ความเหมาะสม และคำแนะนำของแพทย์ที่ดูแล

โรคหลอดเลือดในกระเพาะโป่งพอง (Gastric Varices)

ภาวะเลือดออกทางเดินอาหาร มีสาเหตุจากเส้นเลือดโป่งพองและไม่ใช่เส้นเลือดโป่งพอง แต่โรคหลอดเลือดในกระเพาะโป่งพอง เป็นโรคแทรกซ้อนที่สำคัญของโรคตับแข็ง และหลอดเลือดในกระเพาะโป่งพองจะมีอัตรา การเลือดออกน้อยกว่าหลอดเลือดในหลอดอาหารโป่งพอง แต่เมื่อมีเลือดออกจะมีความรุนแรงที่มากกว่า

การวินิจฉัย และรักษาจะใช้การส่องกล้อง ระบบทางเดินอาหาร ซึ่งเป็นวิธีการมาตรฐาน แต่เนื่องจากในหลายๆ โรงพยาบาล ไม่สามารถส่องกล้อง ระบบทางเดินอาหารได้ทันทีทุกราย จึงจำเป็น ต้องรักษาด้วยยาก่อนทำการส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร

ดังนั้น การส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร จึงมีความสำคัญอย่างมาก ดังนั้น หากสามารถหาปัจจัยเสี่ยงเพื่อใช้แยกสาเหตุของภาวะ เลือดออกทางเดินอาหารส่วนต้นได้อย่างชัดเจน จะช่วย ให้สามารถเลือกใช้ยารักษาเบื้องต้นได้อย่างถูกต้อง

โรคแอลกอฮอล์ (Alcohol-related Diseases)

"Alcohol-related diseases" คือ โรคที่เกิดขึ้น จากการดื่มแอลกอฮอล์ เป็นปริมาณมากเกินไป หรือในระยะเวลาที่ยาวนาน ซึ่งอาจส่งผลต่อระบบอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย และสามารถมีผลกระทบต่อสุขภาพ และคุณภาพชีวิตของบุคคลนั้น ๆ

บางตัวอย่างของ alcohol-related diseases ที่รู้จักกัน ที่ อาจเป็นสาเหตุ ที่เลือดออก จากระบบทางเดินอาหารได้ ได้แก่:

โรคตับอักเสบ: เช่น ตับอักเสบแอลกอฮอลิก (Alcoholic hepatitis) และ ตับอักเสบไขมัน (Alcoholic fatty liver disease) ที่เกิดขึ้นจากการดื่มแอลกอฮอล์มากเป็นระยะเวลานาน

โรคตับแข็ง (Cirrhosis): เป็นการทำลายเนื้อตับลงเนื่องจากการดื่มแอลกอฮอล์เป็นระยะเวลานานมาก ๆ

โรคหัวใจและหลอดเลือด: การดื่มแอลกอฮอล์เป็นปริมาณมาก สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ และหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจขาดเลือด (Coronary artery disease) และความดันโลหิตสูง (Hypertension)

ภาวะสมองเสื่อม: การดื่มแอลกอฮอล์เป็นปริมาณมากอาจส่งผลให้เกิดปัญหาสมองเช่น อัลไซเมอร์ (Alzheimer's disease) หรือสมองเสื่อม (Dementia)

โรคตับอักเสบเรื้อรัง (Chronic alcoholic hepatitis): การดื่มแอลกอฮอล์เป็นระยะเวลานานอาจเป็นสาเหตุของโรคตับอักเสบที่เรื้อรัง

ดังนั้น จึงควรระมัดระวังและมีการบริหารจัดการการบริโภคแอลกอฮอล์อย่างเหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับการดื่มแอลกอฮอล์เป็นปริมาณมากหรือเป็นระยะเวลานานไป

หลอดเลือดแตก (Ruptured Blood Vessels)

การแตกของหลอดเลือด ภายในกระเพาะอาหาร อาจเกิดจากการบาดเจ็บ หรือความดันสูงของหลอดเลือด การแตกของหลอดเลือดในทางเดินอาหาร (Ruptured Blood Vessels in the Gastrointestinal Tract) สามารถเกิดขึ้นจากสาเหตุต่าง ๆ ที่มีการกระทำลาย หรือทำให้หลอดเลือดเสื่อมสภาพ ได้แก่

การได้รับบาดเจ็บ: บาดเจ็บหรืออุบัติเหตุในทางเดินอาหารอาจทำให้หลอดเลือดแตกหรือถูกทำลาย ตัวอย่างเช่น การชนหรือกระแทกในบริเวณท้อง, การสูญเสียหรือการหดตัวของหลอดเลือด, หรือการถูกของครอบครัวของเลือด

โรคต่าง ๆ: โรคเบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, โรคตับแข็ง (cirrhosis), โรคมะเร็งทางเดินอาหาร, และโรคตับอัลคอฮอลิส เป็นต้น สามารถทำให้หลอดเลือดเสื่อมสภาพและเสี่ยงต่อการแตกหรือระเบิดได้

การติดเชื้อ: การติดเชื้อในทางเดินอาหารอาจทำให้เนื้อเยื่อที่หลอดเลือดอ่อนแอ และเสียหาย เช่น การติดเชื้อในกระเพาะอาหารหรือลำไส้

การแตกของหลอดเลือดในทางเดินอาหารสามารถเป็นอันตราย และเกิดภาวะเลือดออกมากที่สามารถเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ หากมีอาการเป็นเลือดออกมาก, อาเจียนเลือด, หรืออาการอื่น ๆ ที่น่าเสี่ยง ควรพบแพทย์เพื่อการวินิจฉัย และรักษาที่เหมาะสมและทันที.

มะเร็งทางเดินอาหาร (Gastrointestinal Cancer)

มะเร็งในกระเพาะอาหาร, ลำไส้เล็ก, หรือลำไส้ใหญ่ อาจเป็นสาเหตุ ของการเลือดออกในทางเดินอาหาร มะเร็งทางเดินอาหาร (Gastrointestinal Cancer) เกิดขึ้นจากการเกิดเซลล์ที่ไม่ปกติ และเริ่มเจริญเติบโตในเนื้อเยื่อของทางเดินอาหาร

สาเหตุของมะเร็งทางเดินอาหารสามารถเป็นหลายปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมของเซลล์ และอื่น ๆ ดังนี้:

พันธุกรรม: ความสามารถในการพัฒนามะเร็งอาจมีผลจากความเสี่ยงทางพันธุกรรม หากมีคนในครอบครัวที่เคยเป็นมะเร็งทางเดินอาหาร คุณภาพการพัฒนามะเร็งอาจเป็นผลจากสายพันธุ์ที่ถ่ายทอด

การบริโภคอาหาร: การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสมหรือมีปริมาณน้ำมันและสารอื่น ๆ ที่มีความเสี่ยงสูงอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งทางเดินอาหาร เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่อาจเกิดจากการบริโภคอาหารที่มีปริมาณไขมันสูง

การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์: การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์มีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งทางเดินอาหาร โดยเฉพาะมะเร็งหลอดอาหารและมะเร็งกระเพาะอาหาร

การติดเชื้อ: บางสาเหตุของมะเร็งทางเดินอาหารอาจเกิดจากการติดเชื้อ ตัวอย่างเช่น การติดเชื้อ HPV ที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งช่องปากและมะเร็งลำคอมดลูก

ปัจจัยสิ่งแวดล้อม: ปัจจัยต่าง ๆ ในสิ่งแวดล้อมที่อาจทำให้เกิดความเสี่ยงสูง เช่น มลพิษ, สารเคมี, แสงแดดแรง, และอื่น ๆ

โรคเรื้อรัง: บางโรคเรื้อรังที่เกี่ยวข้องกับทางเดินอาหารอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง เช่น โรคกรีนส์, โรคแผลในกระเพาะอาหาร, และอื่น ๆ

อื่น ๆ: มีปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจเกี่ยวข้องกับการเกิดมะเร็งทางเดินอาหาร เช่น การฉายรังสี, การใช้ยาบางชนิด, และปัจจัยที่เฉพาะเจาะจงในรูปแบบของมะเร็งที่เกี่ยวข้องกับทางเดินอาหาร

สรุป

การรักษา ขึ้นอยู่กับสาเหตุ และความรุนแรงของภาวะเลือดออก การวินิจฉัยสามารถทำได้โดยใช้เทคนิคต่าง ๆ เช่น การตรวจสอบอาการของผู้ป่วย, การใช้รังสีเพื่อตรวจสอบแผล หรือบริเวณที่เลือดออก, การใช้เทคนิคการรับชมภาพ เพื่อเห็นภาพจากภายในระบบทางเดินอาหาร (endoscopy), และการตรวจวิเคราะห์ตัวอย่างเลือด การรักษาสามารถแก้ไขสาเหตุตรงนี้ หรืออาจจำเป็นต้องใช้วิธีงานทางการแพทย์ หรือศัลยกรรมเพื่อควบคุมการเลือดออกและป้องกันการเกิดภาวะเลือดออกในอนาคต.